Για τους "ωμά ειλικρινείς" γύρω μας

Γεια σας, είμαι ο Λέανδρος και είμαι ένας αρκετά ειλικρινής άνθρωπος. Πρώτα από όλα, είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου και αυτό ήταν κάτι που μου πήρε χρόνια για να καταφέρω. Ο κόσμος στον οποίο γεννιόμαστε ίσως να μην μοιάζει με αυτό που είναι πραγματικά, τουλάχιστον τα παιδικά μας χρόνια: κοιτάμε την ζωή μέσα από τα μάτια των γονιών μας, των κηδεμόνων μας, των μεγαλύτερων ανθρώπων που μας μεγαλώνουν, κι ό,τι είναι άσπρο για αυτούς, είναι άσπρο και για μας. 
Αλλά εκεί κάπου στην εφηβεία είναι που αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε την οφθαλμαπάτη στην οποία είχαν συνηθίσει τα μάτια μας, και έπειτα όταν ενηλικιωνόμαστε, ερχόμαστε σε σύγκρουση με την καθαρή κι απτή πραγματικότητα (όχι όλοι, πολλοί συνεχίζουν να μένουν στο συννεφάκι τους, είτε ασυνείδητα, είτε συνειδητά).

Σε έναν λοιπόν κόσμο του οποίου η ειλικρίνεια συνδεόταν με εκείνη των γονιών μας, πόσο ειλικρινείς μπορούμε να είμαστε εμείς; 

Εννοείται πως η απάντηση είναι σχετική και υποκειμενική, όπως τα περισσότερα πράγματα στην ζωή για μένα. Αλλά σήμερα θα μιλήσουμε για το άκρο της ειλικρίνειας, ή αυτό που ονομάζουν πολλοί "ωμή ειλικρίνεια". 
 Την πρώτη φορά που άκουσα αυτόν τον όρο δεν ήξερα τι να περιμένω. Τι εννοεί ο ποιητής ωμή ειλικρίνεια; Άψητη; Σερβιρισμένη όπως είναι; Χωρίς πολλά πολλά; Μάλλον κάτι τέτοιο, σκέφτηκα. Και δεν έπεσα και πολύ έξω. Γιατί η ωμή ειλικρίνεια πολλές φορές είναι σαν ένα άψητο φαγητό, που κάθεται στον λάρυγγα...και σε πνίγει. Ή ένα ωμό φαγητό που δεν έχει αποστειρωθεί από τα μικρόβια. Γιατί για μένα περί μικροβίων πρόκειται όταν μιλάμε για ανθρώπους που μοιράζουν την "ωμή" τους ειλικρίνεια, επειδή απλά νιώθουν την ανάγκη να το κάνουν. 

Ας ξεκινήσω από τα βασικά: ο όρος μου κάθεται στον λαιμό! Γιατί να μην λέγεται ειλικρίνεια...σκέτο; Χωρίς ωμά και ψημένα πριν την λέξη. Γίνεται να είσαι ειλικρινής...και να μην είσαι; Και για να είσαι, να πρέπει να είσαι ωμά αποτέτοιος; Δεν έχω αυτήν την άποψη. Όπως είπα και πριν, είμαι ένας αρκετά ειλικρινής άνθρωπος, ειδικά με τους ανθρώπους οι οποίοι με ενδιαφέρουν και θέλω να έχω στην ζωή μου (φίλοι, οικογένεια κτλπ). Δεν θα κρύψω τα συναισθήματά μου, θα ενημερώσω τον άλλον για την γνώμη μου αλλά μέχρι ένα σημείο. Η δική μου γνώμη δεν είναι η καθολική αλήθεια και άρα η ειλικρίνεια μου υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είναι παντελώς άχρηστη για τον άλλον. Πώς γίνεται άλλωστε να ζούμε σε έναν κόσμο όπου σχεδόν όλα είναι υποκειμενικά και να πιστεύεις ότι η δική σου οπτική είναι τόσο σημαντική που για να την εκφέρεις, επιλέγεις να είσαι ωμά ειλικρινής και διαλέγεις να την μοιραστείς με τον άλλον σαν να βρίσκεσαι σε μονόδρομο, και μοναδικό σου μονοπάτι να είναι να πεις αυτό που αισθάνεσαι καταβάλλοντας μηδαμινή προσπάθεια για να το κάνεις να ακουστεί όμορφα στα αυτιά του άλλου; 

Γιατί, όπως το καταλαβαίνω εγώ, μιλάμε για ανθρώπους που δεν τους νοιάζει πώς θα ακουστεί η "ειλικρινή" τους άποψη. Σαν να επιλέγουν συνειδητά να παραβλέπουν το πιο σημαντικό στάδιο της ανθρώπινης επικοινωνίας, το οποίο θα μπορούσαμε να το αποκαλέσουμε και συν-επικοινωνείν και άρα επικοινωνείν ευγενικώς και προσεκτικά. Γιατί ο κάθε άνθρωπος ακούει διαφορετικά τα πράγματα και τα λογαριάζει διαφορετικά. Δεν μπορείς να μιλήσεις σε όλους το ίδιο, και αν δεν μπορείς να ψυχολογήσεις τον άλλον και τις αντιδράσεις του, επιλέγεις τον πιο ασφαλή τρόπο να επικοινωνήσεις τις πληροφορίες σου μαζί του. Η μόνη φορά που μπορώ να σκεφτώ ότι θα μιλήσω με "ωμή ειλικρίνεια" και δεν θα με νοιάζει πώς αυτή θα ακουστεί είναι εν ώρα τσακωμού όταν ο άλλος... σου έχει σπάσει τα νεύρα, και αντί να εκραγείς ο ίδιος, εκρήγνυνται οι λέξεις προς πάσα κατεύθυνση και στόχο το άπειρο (όχι ότι δεν πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ακόμα και τότε, αλλά ας πούμε πως όταν φτάνεις στο αμήν, η προσοχή σε μάρανε!) 

Επίσης, γίνεται να είσαι "ωμά ειλικρινής" επιλεκτικά; Δηλαδή, οι ωμά ειλικρινείς είναι ωμά ειλικρινείς με όλους; Και αν ναι... πώς πήγε αυτό; Γιατί στον φίλο σου να του πεις ό,τι νιώθεις και ό,τι σκέφτεσαι, αλλά στο αφεντικό; Στον διευθυντή της εταιρείας; Μήπως η διπλωματία να είναι και αυτή γνώρισμα ενός ωμά ειλικρινή; Παράδοξο δεν ακούγεται αυτό; 

Δεν ξέρω αν είναι εφικτό να επιβιώσει κανείς στην σημερινή κοινωνία χωρίς μια κάποια διπλωματία. Και σας το λέει αυτό ο χειρότερος διπλωμάτης του αιώνα. (Μη νομίζετε ότι χειρίζομαι διπλωματικά τον λόγο σαν πολιτικός, για τα βασικά μιλάμε). Όπως και να το κάνεις, υπάρχουν συγκεκριμένες συμπεριφορές επικοινωνίας για συγκεκριμένες περιστάσεις και ανθρώπους. Δεν μπορείς να μιλάς σε όλους το ίδιο, όπως δεν μπορείς να μιλάς σε έναν άγνωστο, όπως μιλάς στον αδερφό σου. Άρα πόσο ειλικρινείς είναι οι ωμά ειλικρινείς αν δεν μπορούν να έχουν την ωμή ειλικρίνεια σαν τρόπο ζωής γενικότερα; Τροφή για σκέψη... 

Γιατί λοιπόν μερικοί άνθρωποι ονομάζουν τους εαυτούς τους "ωμά ειλικρινείς"; (Την επόμενη φορά που θα πω "ωμά ειλικρινείς" πιείτε ένα σφηνάκι για μένα). Μήπως απλά έχουν κουραστεί με την ανειλικρίνεια του κόσμου, των ανθρώπων, της κοινωνίας; Μήπως έχουν βαρεθεί να ζουν σε μια κοινωνία όπου πολλοί είναι ευγενικοί μόνο και μόνο επειδή θέλουν να πάρουν κάτι από σένα, και χειρίζονται τον λόγο με τρόπο πονηρό για δικό τους όφελος; Μήπως απλά δεν θέλουν να μπουν στον κόπο να βάλουν σάλτσες στα λεγόμενά τους γιατί είναι πιο πρακτικοί άνθρωποι, δηλαδή δεν είναι άνθρωποι του συναισθήματος και της πάρλας; Μήπως είναι απλά αγενείς και αυτό το βαφτίζουν ειλικρίνεια; Μήπως πολλοί δεν έχουν την ενσυναίσθηση να μπουν στην θέση του άλλοι και να ακούσουν από τα αυτιά του αυτό που με τόση ωμότητα ξεστομούν; Γιατί δεν είναι όλοι οι άνθρωποι έτοιμοι να ακούσουν την "ωμή ειλικρίνειά" μας, κι ούτε πρέπει να είναι. Εμείς πρέπει να είμαστε έτοιμοι σε κάθε περίσταση να προσέχουμε το τι λέμε και πώς το λέμε στους ανθρώπους που μας ενδιαφέρουν, αλλά και στους άλλους, διότι ποτέ δεν ξέρεις τι έχει περάσει ο άλλος, και με τι εμπειρίες έχει συνδυάσει συγκεκριμένες λέξεις. Και δεν ξέρεις αν η "ωμή" σου ειλικρίνεια ανοίξει στον άλλον μια πληγή που δεν χρειάζεται να ανοιχτεί. Το τραύμα ούτως ή άλλως δεν το αποφεύγουμε, ο κόσμος είναι γεμάτος ερεθίσματα που μπορούν να ενεργοποιήσουν κάποιο τραύμα μέσα μας. Ας είμαστε πιο προσεκτικοί με αυτά που λέμε για να μην γίνει αυτή η διαδικασία χωρίς να υπάρχει λόγος. 

Ωμά ειλικρινείς, ψημένα ανειλικρινείς... σάλτσες, καπνιστά, τηγανισμένα... μου άνοιξε η όρεξη. Ένα καλό έχουν σίγουρα οι ωμά ειλικρινείς: μας κάνουν πιο ανθεκτικούς και λιγότερο εύθραυστους συναισθηματικά. Κάτι είναι κι αυτό! 

Lionder xx

Photo by Christopher Campbell on Unsplash