Σας πειράζει που πονάω; | Καμία ανοχή πια!

Γράφω το σημερινό άρθρο από μια ανάγκη να εξωτερικεύσω το πόσο έχω κουραστεί από αυτήν την κοινωνία. Πόσο πολύ κουράστηκα να βλέπω παντού αυτόκλητους δικαστές, γνώστες των πάντων, κατόχων δικαιοσύνης και αλήθειας: ημίθεους πρωταγωνιστές, με τον καθένα να παίζει στο δικό του σίριαλ, αλάνθαστους και τέλειους που ξέρουν πάντα το σωστό, το ηθικό, το λογικό. Έγραψα ήδη αυτό το άρθρο άλλη μια φορά αλλά βγήκε πολύ επιθετικό γιατί άμα νευριάσω, δεν υπάρχει μάνικα να σβήσει τις φωτιές: ηφαίστειο ολόκληρο γίνομαι και πνίγομαι στις φλόγες του δίκιου μου, και του άδικου της κοινωνίας. Αλλά είναι πιθανότερο να περάσω το μήνυμα που θέλω μέσα από μια πιο ήρεμη προσπάθεια παρά από το να γίνω ειρωνικός και επιθετικός. Για αυτό, σήμερα θα το ξεκινήσω διαφορετικά. 

Σας πειράζει που πονάω; - ο τίτλος του άρθρου. Ένας τίτλος-ταμπέλα σε κάθε κούτελο που βγαίνει και ανοίγει την καρδιά του στον κόσμο για την τραυματική εμπειρία που είχε. Σας πειράζει που πονάω; θέλουν να πουν, να φωνάξουν όλοι όσοι γίναν στόχος για τα βελάκια του καθένα. Τι σας πειράζει ακριβώς; 

Τελευταία έχουμε δει στόματα να ανοίγουν. Με πρώτη την κ.Μπεκατώρου, να καταγγέλλει δημόσια τον βιασμό που δέχτηκε, και μετά άλλα άτομα να βγαίνουν και να λένε τα δικά τους βιώματα, είτε αυτά είναι σεξουαλικές παρενοχλήσεις, είτε τραμπουκισμοί, bullying, ψυχολογικός πόλεμος, απαράδεκτες και εξευτελιστικές συμπεριφορές. Καινούργια πράγματα όλα αυτά; Όχι. Μα τώρα γίνεται νέα προσπάθεια να σταματήσουν και πρέπει να είμαστε όλοι εδώ, όλοι παρόντες, παρούσες, παρόντα. Ακούστηκε πως είναι μόδα τέτοιες καταγγελίες και έχω να πω το εξής: βεβαίως και είναι η μόδα, και εύχομαι να επικρατήσει. Δεν μου αρέσουν εμένα οι παλιές κολεξιόν, Καλοκαίρι 1995, που το θέμα βιασμός θα πέρναγε κάτω απ' το χαλάκι. Θέλω νέα πράγματα. Και όπως η μόδα εξελίσσεται, έτσι και η μόδα του να καταγγέλλεις τα άτομα που σου έχουν φερθεί με τον χειρότερο τρόπο έχει εδραιωθεί, αφού πια η κοινωνία δεν ανέχεται παρεμβατικές συμπεριφορές. Αν λοιπόν είναι μόδα να μιλάς, τότε ας διαρκέσει και ας φορεθεί από όλους μας. Η μόδα φέτος, και του χρόνου, και του παραχρόνου, λέει να μιλάμε. 

Όταν βγαίνει ένα θύμα βιασμού και μιλάει ανοιχτά για αυτό που πέρασε, δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Εμείς, σαν δέκτες του μηνύματος, ανοίγουμε την τηλεόραση, το ίντερνετ, λαμβάνουμε την πληροφορία έτοιμη και μέσα σε 5 λεπτά έχουμε διαμορφώσει την άποψή μας πάνω στο θέμα βάσει των κοινωνικών στερεοτύπων και κανόνων που έχουν πιπιλήσει το μυαλό μας όλα τα χρόνια που είμαστε πάνω στην γη. Δεν κρατάει λοιπόν πολύ η δουλειά από μέρους μας. Αυτό που παίρνει πάρα πολύ καιρό και πολλή ψυχική δύναμη είναι η δουλειά που κάνει το θύμα. Από την μέρα που βιάζεται, ή παρενοχλείται σεξουαλικά, ή με οποιονδήποτε τρόπο, μέχρι την ημέρα που θα βγει και θα μιλήσει για αυτό, το μυαλό του θύματος κάνει πολλές στροφές. Να βγω να μιλήσω; Θα αναβιώσω το τραύμα του οποίου την δύναμη προσπαθώ να κατευνάσω τόσα χρόνια; Αξίζει τον κόπο να το κάνω αυτό στον εαυτό μου; Και να σας πω κάτι; Όταν ένας άνθρωπος επιλέγει να το κάνει αυτό στον εαυτό του, ΑΞΙΖΕΙ πολλά μπράβο. Αξίζει και την προσοχή μας, αξίζει και το χειροκρότημά μας, αν και ξέρω, πως δεν θα έπρεπε να χειροκροτείται κάτι το οποίο θα έπρεπε να είναι αυτονόητο, δηλαδή να μιλάς χωρίς φόβο! 

Να μιλάς χωρίς φό-βο! Χωρίς φόβο πως θα χάσεις την δουλειά σου, χωρίς φόβο πως το δίκτυο γύρω από το οποίο περιστρέφεται η δουλειά σου θα ανοίξει έναν λάκκο και θα σε ρίξει μέσα. Χωρίς φόβο να σε ρίξει στον λάκκο μια κοινωνία που ποτέ δεν στάθηκε δίπλα σου, και όταν καλείται να σταθεί, διατηρεί την ίδια και απαράλλαχτη θέση απέναντί σου, ξεστομίζοντας κουβέντες όπως: Γιατί μίλησε τώρα; Τι κατάλαβε και που μίλησε; Γιατί δεν κατονομάζει; Αν είχε μιλήσει νωρίτερα θα είχαν γλιτώσει κι άλλοι. Μας πρήξατε με τις παρενοχλήσεις σας, τώρα θα βγούνε όλες και θα το παίζουνε παρενοχλημένες. Σε λίγο δεν θα μπορούμε να κάνουμε καμάκι, θα το παίρνουν για παρενόχληση. Ο κόσμος καίγεται, και η άλλη χτενίζεται: δεν αρκούνε τόσα που περνάμε, έχουμε και τον πόνο της καθεμιάς. Και εγώ έχω περάσει τραμπουκισμό στην δουλειά μου, έτσι είναι τα πράγματα, δεν το έκανα και θέμα, μπλα, μπλα, μπλα ΜΠΛΑ ΜΠΛΑ ΜΠΛΑ.
ΒΑΒΟΥΡΑ. Εκκωφαντικός κι ενοχλητικός θόρυβος. Θέλει να πάρει απ' την φωνή των θυμάτων, να τους πάρει την πρωτιά. Άλλη μια φορά. 

Όπως είπε και η κ. Ζέτα Δούκα: "Γιατί τώρα; Να χαιρόμαστε που ήρθε τώρα η ώρα να ανοίξουν τα στόματα". Δεν υπάρχει σωστός χρόνος σε μια λάθος κοινωνία. Η κ. Ευδοκία Ρουμελιώτη είχε βγει και το 2016 αλλά δεν άκουσε κανείς. Η κοινωνία δεν είναι πάντα έτοιμη να κάνει πρώτο θέμα θέματα όπως τραμπουκισμός, ψυχολογικός ή σωματικός, και βιασμός. Όταν βγαίνει κάποιος και μας ανοίγει την καρδιά του δεν τον ρωτάμε γιατί τώρα. Απλά ακούμε. Ακούμε τι έχει να μας πει. Είναι δύσκολο να ακούμε ενσυνείδητα, τουλάχιστον αυτό μας αποδεικνύουν όλοι αυτοί που έχουν στόμα αλλά δεν έχουν αφτιά, που βλέπουν στον τίτλο "Η Μαίρη Συνατσάκη έχει δεχτεί τρεις φορές σεξουαλική παρενόχληση" και δεν μπαίνουν καν στον κόπο να διαβάσουν το άρθρο, ή έστω να δουν το τόσο εμπεριστατωμένο βίντεο που έκανε η ίδια πάνω στο θέμα, αναλύοντας με επιστημονικές έρευνες, άρθρα, ΤΙΣ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ που όλοι ψάχνουν, το γιατί ένα θύμα βιασμού ΔΕΝ ΜΙΛΑΕΙ. Και το προτείνω σε όλους να το δουν αυτό το βίντεο. (παραθέτω το link στο τέλος)

Αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι ο κόσμος θέλει να ακούει μόνο καλά νέα. Δεν μπορεί να ακούει πια κακά. Σαν τους δικούς μου που όταν ακούσουν για κάτι πάρα πολύ στενάχωρο στην τηλεόραση καμιά φορά αλλάζουν κανάλι, δεν το αντέχουν. Ξέρουν ότι υπάρχει το κακό στον κόσμο, αλλά δεν μπορούν να το διαχειριστούν εκείνη την στιγμή. 

Η αλήθεια είναι πικρή και δύσκολη να την καταπιείς όμως. Και αν δεν την κοιτάξουμε κατάματα, δεν θα αλλάξει αυτός ο κόσμος ποτέ. Τόσοι γύρω μας λένε: "Εγώ θα αλλάξω τον κόσμο;". Ναι, φίλε μου, εσύ. Δεν σου ζήτησε κανείς να πιάσεις όλους τους ανθρώπους της γης και να τους αλλάξεις τα μυαλά. Μονάχα να αλλάξεις εσύ τον τρόπο που σκέφτεσαι, όχι για να γίνεις κάποιος άλλος, αλλά για να μπορούν να ανοίγουν οι ορίζοντές σου τόσο ώστε η αγκαλιά σου να χωράει όλους τους ανθρώπους που έχουν κακοποιηθεί, τα αφτιά σου να είναι ανοιχτά και η καρδιά σου πρόθυμη να τους δώσει το απαράβατο δικαίωμα της ελευθερίας τους, που δεν το είχαν όσο βίωναν την κακοποίηση, γιατί η κοινωνία δεν βγάζει μονάχα "ατρόμητους" ανθρώπους: βγάζει κι άλλους, που θέλουν περισσότερο χρόνο να καλλιεργήσουν το θάρρος τους. Και όταν τους δείχνεις με το δάχτυλο και τους λες "γιατί έκατσες και το δέχτηκες τότε;" το δάχτυλο αυτό τους πιέζει όλο και πιο βαθιά σε μια χωρίς ανθρωπιά, χωρίς αγκαλιά, κούφια γη. Ας σταματήσουμε να δίνουμε ευθύνη στο θύμα. Κανένα θύμα δεν ευθύνεται. Η ευθύνη είναι όλη του θύτη! Αυτήν την συμπεριφορά πρέπει να καταδικάζουμε, και όχι του θύματος που "δεν έφυγε όταν έπρεπε" ή "που έκατσε να τα δεχτεί". Δεν χρειάζεται περισσότερα βάρη το θύμα.  

Δεν θα έπρεπε να μας πειράζει που ο κόσμος πονάει. Θα έπρεπε να κάνουμε κάτι για να μην πονάει ο κόσμος. Δεν θα έπρεπε να λέμε "Ε βαρέθηκα πια, ανακυκλώνουν μόνο το ίδιο θέμα". Ναι, το ανακυκλώνουν γιατί η ανακύκλωση πάντα λειτουργούσε. Και οικολογικά, και ιδεολογικά. Σεξουαλική παρενόχληση, τραμπουκισμός, ρατσισμός και σεξισμός είναι θέματα που πρέπει να τα λέμε ξανά και ξανά για να συνειδητοποιούμε το σύστημα το οποίο άλλους τους ευνοεί, κι άλλους τους φέρεται σαν ένα κομμάτι κρέας. Γιατί πολλές φορές δεν βλέπουμε μπροστά μας, το πρόβλημα όπως είναι. Το αγνοούμε. Οι άνθρωποι είμαστε σαν τον εγκέφαλο, ένα πράγμα, και η αλήθεια σαν την μύτη... Τα μάτια μπορούν να δουν την μύτη, αλλά ο εγκέφαλος δεν δίνει εντολή για να το κάνουν. 

Όσον αφορά εκείνους που κάνουν συνομωσίες, ένα έχω να πω: Απαράδεκτο! Συνομωσίες στον βιασμό και στο bullying; Ακόμα κι εκεί; "Μήπως θέλει να του καταστρέψει την φήμη; Πού είναι οι αποδείξεις μετά από 23 χρόνια; Γιατί βγήκε τώρα, μήπως έχει κάποιο απώτερο σκοπό; Για να πάρει δημοσιότητα;" Απορώ καμιά φορά όταν το ακούω αυτό το τελευταίο: λες και γουστάρει κανείς να βγαίνει και να λέει "Δείτε με. Αυτό είναι το όνομα μου, αυτό το επίθετό μου και έχω να σας πω πως με βίασαν. Δείτε με, με βίασαν". Νομίζουν ότι αρέσει σε κάποιον αυτού του είδους η δημοσιότητα; Πιστεύουν ότι αρέσει να εκθέτεις στον κόσμο την πιο ευάλωτή σου στιγμή. Να γίνεσαι χαλί για να πατήσει ο καθένας με την άποψη του για την δική σου εμπειρία και το δικό σου σώμα, να σε καταπατήσει και έπειτα να σε απλώσει στην κρεμάστρα να στεγνώσεις. Ξέπλυμα κανονικό. Ξέπλυμα ηθικής. Ανάκριση και έρευνα: "Τι κρύβει το σκοτεινό μυαλό σου, κ. Μπεκατώρου; Γιατί να βγεις να βγάλεις τα άπλυτα στην φόρα;" Ποια άπλυτα; Εδώ κάνουμε ξέπλυμα, δεν είπαμε; 

Ο κόσμος μας, η γη μας, δεν πάει καλά. Εχθές το συνειδητοποίησα. Όλο νοσταλγούμε παλιές εποχές που τα πράγματα ήταν πιο απλά. Και ρωτώ: πότε ήταν πιο απλά; Πριν το 1950 είχαμε μόνο πολέμους και μετά το 1950 είχαμε τα αποτελέσματα των πολέμων: φτώχεια, ρατσισμός παντού, τα δικαιώματα των μαύρων πουθενά, τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων επίσης πουθενά, η γυναίκα στην κουζίνα - ο άντρας στην δουλειά, φοβόσουν να πάρεις διαζύγιο μην σου βγει το όνομα, ήρθε το aids, πόλεμοι στην Ασία, οικονομικές κρίσεις παντού.... όλα λάθος. Και τώρα ένας ωραιότατος ιός να μας υπενθυμίσει πόσο λίγοι και μικροί είμαστε σε αυτόν τον γαλαξία. Και η μια φορά που θα έπρεπε να είμασταν ενωμένοι απέναντι σαν έναν αόρατο ιό, πάλι βρισκόμαστε χωρισμένοι σε στρατόπεδα. Δεν μάθαμε τόσα χρόνια, δεκαετίες, αιώνες, αόρατων εχθρών (ρατσισμός, σεξισμός, πατριαρχία). Ακόμα και τώρα χωρισμένοι. Και για να απαντήσω σε αυτούς που λένε "έχουμε τόσα προβλήματα ο βιασμός μας μάρανε". Ποτέ δεν θα σταματήσουν τα προβλήματα γιατί ποτέ ο κόσμος δεν θα είναι τέλειος. Ο κόσμος συνεχίζεται και ό,τι πρόβλημα προκύπτει καλό είναι να μιλάμε για αυτό, να το βάζουμε στην θέση του. 

Είμαστε στο 2021. Ο κόσμος έχει αλλάξει. Τα στερεότυπα σπάνε, τα κατάλοιπα, τα αποφάγια της ρατσιστικής και σεξιστικής κοινωνίας τα καθαρίζουμε πια από το πιάτο, και το βάζουμε στο πλυντήριο. Το πλένουμε το πιάτο της κοινωνίας με καυτό νερό, το στεγνώνουμε και του αλλάζουμε θέση. Αναλύουμε τις δομές μιας κοινωνίας που έχει βασιστεί στο να κρατάει τον άνδρα πάνω, και την γυναίκα κάτω, τον άνδρα κεφαλή και την γυναίκα με την ψευδαίσθηση ότι είναι ο λαιμός. Γιατί η σεξουαλική παρενόχληση είναι αποτέλεσμα της πατριαρχίας, ενός συστήματος που δημιουργεί στους άνδρες ένα αίσθημα υπεροχής στα σώματα άλλων ατόμων, που ο ίδιοι θεωρούν κατώτερα. Ο καπιταλισμός από την άλλη δημιουργεί το φαινόμενο να δεχόμαστε τον πλήρη εξευτελισμό στην εργασία μας και να λέμε και ευχαριστώ που μας πληρώνουν. Είναι καλό που άνοιξαν τα στόματα. Αυτός ο θόρυβος είναι καλός. Ώστε να θορυβηθούμε όλοι και να αναλογιστούμε "πώς εγώ ο ίδιος έχω υπάρξει μέρος του προβλήματος; Έχω τραμπουκίσει ποτέ κανέναν; Έχω επιλέξει ουδέτερη στάση όταν κάποιος τραμπουκίζεται μπροστά μου; Έχω υπάρξει αμέτοχος; Άμα ήταν ένας δικός μου άνθρωπος στην θέση του θύματος, θα ήμουν το ίδιο αμέτοχος;". Μήπως πρέπει να σταματήσουμε να διαχωρίζουμε τους συνανθρώπους μας σε δικούς μας και ξένους; Μήπως να τους πονάμε όλους και όταν πονάνε εκείνοι να τους προσφέρουμε καταφύγιο; Είμαστε ένα! Και θέλουμε έναν καλύτερο  κόσμο! Όχι αυτόν που βολεύει μερικούς. Αυτούς που τους ξεβολεύει, για να βολευτούμε όλοι όσοι ζούμε μέσα σε αυτόν. 

Lionder xx

Υ.Γ. Πατήστε εδώ για να δείτε το πολύ εμπεριστατωμένο βίντεο της Μαίρης Συνατσάκη όπου εξηγεί με επιστημονικές πήγες γιατί ένα θύμα μπορεί να μην μιλήσει την ώρα που δέχεται την σεξουαλική παρενόχληση και τι ορίζουμε σεξουαλική παρενόχληση: https://www.youtube.com/watch?v=Igl-arNSqR4

Πατήστε εδώ για να δείτε την ψυχολόγο Θέκλα Πετρίδου και την Δρ. Εξελικτικής και Σχολικής ψυχολογίας Αριστονίκη Θεοδοσίου που μιλούν για την στάση μας απέναντι στην σεξουαλική παρενόχληση και πώς μιλάμε στα παιδιά για αυτό: https://www.youtube.com/watch?v=fcu_hFTi1H8

Γραμμή SOS: 15900 
για γυναίκες θύµατα βίας ή τρίτα πρόσωπα για να επικοινωνήσουν άµεσα µε ένα φορέα αντιµετώπισης της έµφυλης βίας: http://womensos.gr/15900-24ori-tilefoniki-grammi/ 

"Μέχρι να συμβεί σε εσένα, δεν μπορείς να ξέρεις πώς νιώθω εγώ": δείτε αυτήν την συγκλονιστική ερμηνεία του τραγουδιού Til it happens to you από την Lady Gaga για τον βιασμό, με 50 επιζώντες βιασμού επί σκηνής: https://vimeo.com/189502531

Photo by M. on Unsplash